تعیین عوامل مؤثر بر هیدروشیمی منابع آب زیرزمینی در سازندهای سخت و کارستی غرب ارومیه

Authors

  • حامد جعفریان کارشناسی ارشد، رشته ی زمین‌شناسی زیست محیطی، دانشگاه ارومیه، دانشکده ی علوم، گروه زمین شناسی، تبریز، ایران
  • حسین پیرخراطی دانشیار، زمین‌شناسی زیست‌محیطی، دانشگاه ارومیه، دانشکده‌ی علوم، گروه زمین‌شناسی، ارومیه، ایران.
Abstract:

چکیده برای بررسی کیفیت آب­های زیرزمینی  شهرستان ارومیه تعداد 15 نمونه از آب چشمه­های مختلف در کل گستره­ی مطالعاتی برداشت گردید. اندازه­گیری غلظت کاتیون­ها و آنیون­های اصلی (HCO3, Cl, SO4, Mg, Ca, Na, K) و برخی خواص آب همچون EC،  pHو TDS به صورت برجا در محل نمونه­برداری و با استفاده از دستگاه­های قابل حمل اندازه­گیری شد. بررسی نمودارهای دایره­ای نشان داد که ژیپس موجود در واحد آبرفت­های جوان سبب بالا رفتن جزئی مقدار SO4 و EC در نمونه­های موجود در حوضه­ی آبگیر این واحد شده است و همچنین وجود مارن­های موجود در منطقه باعث افزایش مقدار  Naدر برخی از نمونه­ها شده است. تیپ غالب نمونه­های آب زیرزمینی منطقه، بیکربناته و کلسیک بوده و فرآیندهایی چون تعویض یونی (به علت حضور کانی­های رسی)، هوازدگی و انحلال سازند­های آهکی و دولومیتی موجود در منطقه عوامل اصلی کنترل‌کننده‌ی شیمی آب چشمه­های موردمطالعه بوده است، همچنین مشخص گردید که بخش اعظمی از تغذیه­ی آب چشمه­ها از واحدهای زمین­شناسی مشابه (آهک­های پرمین و واحدهای تخریبی میوسن) صورت می­گیرد که ازنظر کشاورزی مناسب بوده و اکثریت نمونه­ها برای شرب از کیفیت خوب برخوردار هستند. بالاترین همبستگی بین سولفات و TDS با 84 درصد است که نشان­دهنده­ی شوری نسبی در برخی نمونه­ها تحت تأثیر این یون بوده و همبستگی کلسیم و بی­کربنات نشان از منشاء ناشی از انحلال آهک و دولومیت است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی عوامل موثر در پتانسیل‌یابی منابع آب سازندهای سخت، مطالعه ‏موردی: منطقه کارستی لار

اطلاع از اهمیت سلسله مراتبی عوامل موثر در توزیع مکانی چشمه­‌ها، به­‌عنوان نقطه خروجی منابع آب زیرزمینی در یک حوزه آبخیز، برای توسعه برنامه مدیریت کیفی و کمی منابع آب ضرورت دارد. در این راستا می­‌توان از تلفیق سیستم اطلاعات جغرافیایی و ابزار پشتیبانی تصمیم­‌گیری به­‌منظور تعیین اهمیت سلسله مراتبی عوامل موثر در ایجاد چشمه­‌ها و پهنه­‌بندی مناطق مستعد توسعه منابع آب استفاده کرد. در این پژوهش به­‌م...

full text

بررسی عوامل موثر در پتانسیل یابی منابع آب سازندهای سخت، مطالعه ‏موردی: منطقه کارستی لار

اطلاع از اهمیت سلسله مراتبی عوامل موثر در توزیع مکانی چشمه­ ها، به­ عنوان نقطه خروجی منابع آب زیرزمینی در یک حوزه آبخیز، برای توسعه برنامه مدیریت کیفی و کمی منابع آب ضرورت دارد. در این راستا می­ توان از تلفیق سیستم اطلاعات جغرافیایی و ابزار پشتیبانی تصمیم­ گیری به­ منظور تعیین اهمیت سلسله مراتبی عوامل موثر در ایجاد چشمه­ ها و پهنه­ بندی مناطق مستعد توسعه منابع آب استفاده کرد. در این پژوهش به­ م...

full text

تعیین سهم عوامل مؤثر بر اضافه برداشت منابع آب زیرزمینی (مطالعه موردی: شهرستان مرودشت)

کمبود آب در ایران یکی از عامل‌های اصلی محدودکننده توسعه فعالیت‏های اقتصادی به شمار می‏رود. یکی از چالش‌های اصلی در زمینه منابع آب، مدیریت ضعیف و بهره‌برداری بی‌رویه از این منابع است. برداشت‏های بدون مجوز از منابع آب زیرزمینی و کشت محصولات نامتناسب با شرایط محیطی منجر به تخصیص ناکارا و اتلاف منابع آب بدون توجه به هزینه‌های بالای احداث سدها و سامانه‌های پمپاژ آب شده است. در این پژوهش، برای بررسی ...

full text

هیدروشیمی منابع آب زیرزمینی در مناطق بزمان، ایرانشهر و اسپکه، جنوب شرق ایران

در این پژوهش منابع آب زیرزمینی منطقه آتشفشانی بزمان و مناطق نزدیک به آن، به تعداد 69 محل چشمه و چاه کشاورزی با استفاده از روش‌های گرافیکی، نسبت یونی و شاخص­های کیفی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان می­دهد، پنج تیپ Na-Cl، Na-Cl-SO4، Na-Cl-HCO3، Na-SO4 و Na-HCO3 در آب زیرزمینی منطقه وجود دارد و نوع غالب عمدتاً آب‌های کلرو بیکربناته سدیک و کلرو سولفاته سدیک هستند. علاوه‌برآن تمامی نمونه­ها نسبت...

full text

تعیین سهم عوامل مؤثر بر اضافه برداشت منابع آب زیرزمینی (مطالعه موردی: شهرستان مرودشت)

کمبود آب در ایران یکی از عامل های اصلی محدودکننده توسعه فعالیت‏های اقتصادی به شمار می‏رود. یکی از چالش های اصلی در زمینه منابع آب، مدیریت ضعیف و بهره برداری بی رویه از این منابع است. برداشت‏های بدون مجوز از منابع آب زیرزمینی و کشت محصولات نامتناسب با شرایط محیطی منجر به تخصیص ناکارا و اتلاف منابع آب بدون توجه به هزینه های بالای احداث سدها و سامانه های پمپاژ آب شده است. در این پژوهش، برای بررسی ...

full text

کاربرد چاه پیمایی در تعیین فشار هیدرولیکی سفره های زیرزمینی آب ناحیه کارستی قصر قمشه-جنوب غرب ایران

کشور ایران در ناحیه خشک و نیمه خشک جهان قرار دارد. وجود سازندهای آهکی و شرایط مناسب زمین شناسی باعث ایجاد و توسعه پهنه های وسیع کارستی در این سرزمین شده است. کاهش و یا آلودگی آبهای زیرزمینی موجود در آبرفت ها از یک طرف و توسعه مراکز جمعیتی ‘ صنعتی و کشاورزی از طرف دیگر‘ مطالعه و شناخت منابع عظیم آبهای کارستی را از اهمیت فراوان برخوردار نموده است.در این مطالعه با استفاده از چاه نگاشتهای ژئوفیزیکی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 15

pages  75- 94

publication date 2018-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023